 ولیام مۆنتگۆمری وات دەڵێت
پاشان دەڵێت : من هیوا و متمانەم بەوە هەیە کە ئەو لێکۆڵینەوەیە بتوانێت یارمەتی دەر بێت بۆ دوبارە گرنگیدان بە پیاوێک ، کە گەورەترین پیاوی نەوەی ئادەمە
جاک ریسلەر توێژەرێکی فەرەنسیی هاوچەرخە ، لە کتێبی حضارە العرب دا دەڵیت :لەسەر محمد پێویست بوو بە زوترین کات سەرکەوتنی گەلی عەرەبی بخاتە ڕوو ، دوای ئەوەی خوا نیعمەتی بەسەردا باراند و ئاینێکی بەرز و سادە و ڕونی بۆ نارد ، ڕێبازێک کە یەک لای کەرەوە بوو لە ڕو بەڕوبونەوەی دڵە ڕاوکێ بەردەوامی بیر و باوەڕە ئاینیەکان لا ٣٧
پاشان دەڵێت دوای ئەوەی زانیمان کە ئەو کارە گەورەیە بە ئانجام گەیەنرا و لە کەمترین کاتدا گەورەترین هیوای بۆ مرۆڤایەتی بەدەست هێنا ئەوا ئەو کاتە پێویستە دان بەوەدا بنێین ، کە محمد یەکێکە لەو گەورە پیاوانەی مێژووی گەل ئاینەکان شانازی پێوە دەکەن لا ٣٧
لامارتین مێژوو نوس و سیاسەتمەدار و هۆزانڤانێکی فەرەنسیە ، لە کتێبی السفر الی الشرق دا دەڵیت : گەورەترین ڕوداوی ژیانم ئەوەیە ، کە هۆشیاری ژیانی محمدم کۆڵوەتەوە و توانیومە درک بەو گەورەی و نەمرییە بکەم کە لە ژیانیدا هەبووە لا ٢٧٧ پاشان دەڵێت : ڕەفتاری ئەو لەکاتی سەرکەوتن و ئارەزووی گەیاندنی پەیامەکەی وە نوێژە درێژەکانی و گفت و گۆ ئاسمانیەکەی ، هەموو ئەوانە نیشانەن بۆ باوەڕێکی پتەو ، ، کە یارمەتی دەر بوو بۆ جێگیر کردنی پایەکانی باوەڕ لا ٢٧٧
پاشان وەسفی پێغەمبەر ﷺ دەکات ، دەڵێت : پێغەمبەر وتار بێژ و یاسا دانەر ڕزگارکەر چاکسازی بیر و باوەڕەکانی دی بوو ، پەرستشێکی هێنا ، کەلەسەر گەورە ڕاگرتنی وێنە و پەیکەر دانەمەزراوە ، ئەویش{ محمد} لا ٢٧٧
پاشان لامارتین دەپرسێ : کێ دەتوانێ پیاوێک لە مێژوودا بە محمد بچوێنێ ؟ بە پێی هەموو پێوەرەکانی پێوانی گەورەی مرۆڤ کێ لە محمد گەورە ترە ؟؟لا ٢٧٧
ئەو پرسیارەی لامارتین لە ساڵی ١٨٥٤ ی ز لە پاریس کردوێتی دکتۆری ئەمریکی مایکل هارت وەڵامی دەداتەوە کە ئەندامی کۆمەڵەی فەلەکناسی زانستی هەسارە ناسییە و یەکێکی لە زانا متمانە پێکراوەکانی فیزیای کردەکی لە کتێبەکەیدا { ١٠٠ کاریگەرترین کەسی مێژوو} کە تێیدا پێغەمبەری خواﷺمحمد ی لەسەرووی لیستی گەورەترین پیاوی مێژووی مرۆڤایەتی داناوە دەڵیت : هەڵبژاردنی محمد لەسەرووی لیستی کاریگەرترین پیاوی مرۆڤایەتی ، لەوانەیە هەندێ خوێنەر توشی سەرسوڕمان بکات و لەوانەیە هەندێکیان پیی ڕازی نەبن ، بەڵام بە ڕاشکاوی دەڵیم ئەو تاکە پیاوی مێژووە ، کە سەرکەوتنێکی بەرچاوی لە هەردوو ئاستی دینی و دنیای بەدەست هێنا بێت لا ١٩
پاشان د.هارت دەڵیت محمد گەورەترین ئاینی جیهانی هێنا و بڵاو کردەوە و بووە یەکێک لە پێشەوا سیاسییە جیهانییە گەورەکان تا لەو ڕۆژگارەدا و دوای تێپەڕ بوونی نزیکیەی سێزدە سەدە بەسەر وەفاتیدا ، کەچی هێشتا کاریگەریەکی بەهێز و گەورەی هەیە لا ١٩
ئیڤلین گۆبۆلد : ئافرەتێکی خانە دانی ئینگلیزییە کە بووەتە موسوڵمان لە کتێبەکەی البحث عن اللە دەڵێت : { بەرلەهاتنی محمد عرب گەلێکی بێڕێز و کەم بایەخ بوو ، هۆز و کۆمەڵەکانی هیچ بەهایەکیان نەبوو بەڵام کاتێک محمد هات سەرلەنوێ ئەو گەلەی زیندوو کردەوە بە جۆرێک کە دەکرێ بڵێین ئەو کارەی لە موعجیزە نزیک بوو} لا ٥١
پاشان دەڵیت :پێغەمبەر ئەو کاتە توانی موعجیزە و کاری سەرسوڕهێنەر ئەمجام بدات ، ئەو کاتەی توانی ئەو گەلە سەر ڕەق و پێداگرە وا لێ بکات دەسبەرداری بتەکانیان بن و یەکتا پەرستی قبوڵ بکەن .... بەمەش لە تاریکی و نەفامی دەری هێنان و بەرەو ڕوناکی فام کردن ڕێ نوێنی کردن لا ٦٦- ٦
محمد لە دیدی زانایاندا
ن:یامن الحاجە
وەرگێڕانی مزفر عەولا قەصرێ
لا: ۱۹ ٫۲۰
|